Rrëfimi i Ismail Beut për Ali Pashë Tepelenën:Nga Djali i Turpëruar të Sundimtari i Pamëshirshëm

Illyriens• April 5, 2024• Blog • SHQIPËRI

Jetonim me një thëngjill të ndezur nën kraharor etjen për hakmarrje. Kështu e fillon rrëfimin e tij Ismail Beu për mikun e rinisë, Ali Pashë Tepelenën.

Ende më dridhen duart kur kujtoj ato vite…

Jetonim me një thëngjill të ndezur nën kraharor etjen për hakmarrje. Kështu e fillon rrëfimin e tij Ismail Beu për mikun e rinisë, Ali Pashë Tepelenën. Kur e kishte njohur Aliun, ai ishte ende djalë i ri, që endet maleve mbi Tepelenë me sytë e kuq nga turpi. Jo për veten, por për ç’kishin pësuar nëna e tij dhe motra, Hankoja dhe Shanishaja.

Aliu nuk qante, por heshtte thellë, një heshtje që kafshonte më fort se britmat. Ishte djegur brenda dhe Ismaili ishte dëshmitar i kësaj djegie.

Kur u kthyen nga Kardhiqi, gratë që kishin njohur nuk ishin më. Nëna e tij, grua e fortë që nuk i përkulej askujt, nuk fliste vetëm fshinte vazhdimisht sytë me mëngë. Motra nuk ngrinte më sytë për të parë diellin. Ishin të dyja hije, të gjalla vetëm nga turpi dhe dhimbja. E kur Aliu hyri në dhomë, Hankoja nuk e lute, nuk e mallkoi, vetëm e urdhëroi. Dhe ai bir u shndërrua në ujk

Betimi i Zjarrit dhe Gjakut

Sulmi i parë ndaj Hormovës ishte dështim. Nuk ishin vetëm disfatat e armëve që e rënduan, por edhe sharjet e nënës së tij që i dhembën më shumë se thikat. “Shko tjerr lesh me gratë!” i tha ajo. Ai nuk u përgjigj. Thjesht u zhduk maleve, netë të tëra pa gjumë, duke psherëtirë për ndëshkimin që do vinte.

Nuk ishte hakmarrje, ishte betim për shpëtimin e shpirtit të nënës së tij. Më fliste për djegien, për hellin, për flakët që do ngrinin përpjetë Hormovën. Jo vetëm për ç’kishin bërë, por për turpin që kishin hedhur mbi ta.

It but remains for this council to command, and Tal Hajus must prove his fitness to rule. Were he a brave man he would invite Tars Tarkas to combat, for he does not love him, but Tal Hajus is afraid; your jeddak, is a coward. With my bare hands I could kill him, and he knows it.”

“Unë nuk luftoj për veten time”

Kur u kthye në kala dhe nisi negociatat me hormovitët, Ismaili kuptoi se kjo nuk ishte thjesht luftë, por skenë, kurth, gjakftohtësi. Kur u hapën portat e Hormovës, Aliu hyri me buzëqeshje në fytyrë. Ismaili pa të gjithë burrat që dikur ishin krenarë të ktheheshin në kufoma të djegura, të shkulura nga jeta me mizori.

Gratë u çnderuan publikisht, u shitën si të ishin thasë me oriz. Pastaj nisi festa mbi gërmadhat që digjnin ende. Aliu kërcente si i marrë, me shpatë në dorë, thërriste burrat të pinin, të këndonin e të qeshnin mbi kufoma. Ishte festë, por për Ismailin, ishte vetëm verë e hidhur dhe Aliu që dikur ishte miku i shpirtit, tani ishte bërë i huaj.

Fitorja që nuk kishte ngjyrë

Ai fitoi. U bë i madh. Por kur e shihte në sy, nuk gjente më djalin që njihte. Shihte vetëm një zbrazëti që nuk mbushej më as me gjak, as me lavdi.

Në fund, Ismaili kuptoi se hakmarrja nuk të çliron. Të zbraz. Të vret më ngadalë se shpata. Dhe kur mbetesh vetëm me kujtimet, nuk ka fitore, as lavdi. Vetëm hije dhe dhimbje.

E kujtonte mirë një moment, kur Aliu i pyeti:

– Ç’ngjyrë ka fitorja, Sulejman?

Para se të fliste, Aliu vetë iu përgjigj:

– Si hiri. Si hiri i nënës sime.

Atë natë Ismaili kuptoi: hakmarrja nuk e shpëton njeriun. Veç ia mbyll derën kthimit. Dhe Aliu… nuk u kthye kurrë më. Veç ecte para, drejt një rruge ku vetëm gjaku dhe zjarri mund të ndriçonin terrin që kishte brenda.

Reflektim

Ky rrëfim tregon transformimin e një djali të thyer nga turpi në një sundimtar të pamëshirshëm, duke na kujtuar se hakmarrja nuk sjell çlirim, por të djeg përbrenda.